Koniec starego i początek nowego roku to tradycyjnie czas, kiedy wiele osób postanawia coś zmienić w swoim życiu. Niektórzy planują rzucić palenie, inni – zdrowiej się odżywiać, a na liście kolejnych jest więcej ruchu każdego dnia. Większości jednak nie udaje się wytrwać w swoich postanowieniach. Jak zatem planować, żeby osiągnąć zamierzony rezultat oraz zmieniać przyzwyczajenia w wieku 60+?

Jak zmieniać przyzwyczajenia w wieku 60+?

Samo wyznaczenie celu nie wystarczy

Najzabawniejszym dniem dla psychologów jest 15 stycznia. Właśnie w połowie pierwszego miesiąca nowego roku połowa ludzi porzuca swoje postanowienia noworoczne. Są badania, które mówią, że do końca roku wytrwa w nich jedynie 8%.

Oczywiście łatwiej jest snuć plany niż faktycznie później je zrealizować. Początkowa wizja i euforia z nią związana na pewnym etapie zostaje zderzona z codziennością, kiedy od słów trzeba przejść do czynów i wytrwać w swoim postanowieniu.

Tu najczęściej pojawiają się trudności. Zmiana swoich nawyków najczęściej nie okazuje się w praktyce tak prosta, jak nam się w pierwszej chwili wydawało. Początkowy entuzjazm z czasem stygnie, pojawiają się myśli w stylu: „jutro nadrobię zaległy spacer”, „dziś jeszcze sobie pozwolę to zjeść”, „to będzie już naprawdę ostatni papieros”.

Wysiłek związany z wprowadzeniem nowego zachowania jest znaczący, a pokusy, by jednak nadal robić to, co sprawia nam przyjemność (choć najczęściej przy tym nie jest najlepsze dla naszego zdrowia), stają się coraz większe. Większość ludzi z czasem im ulega.

Niespójność pomiędzy wyobrażeniem siebie a niemożliwością realizacji tej wizji staje się źródłem frustracji i niezadowolenia.

Dlaczego nam się nie udaje?

Okazuje się zatem, że samo wyznaczenie celu nie wystarczy, żeby udało się go zrealizować. Nieraz ludzie wyznaczają sobie zbyt ambitne zadania, którym nie są w stanie podołać. Mówi się wtedy często, że „porywają się z motyką na słońce”.

W innych sytuacjach, po wyznaczeniu celu, brakuje motywacji, aby go wprowadzić w życie. Było to na tyle częste zjawisko, że utrwaliło się ono w języku w formie stwierdzenia „mieć słomiany zapał”.

Kiedyś w czasie mojego spotkania autorskiego jeden senior zauważył żartobliwie, że przez pierwszych 30 lat naszego życia kształtujemy nasze nawyki, a przez ostatnich 30 lat to one kierują nami. Przyzwyczajenie jest zatem drugą naturą człowieka, a więc jeśli do czegoś przywykniemy, to trudno nam się od tego odzwyczaić.

Specjaliści zajmujący się zarządzaniem próbowali znaleźć taki sposób formułowania celów, który zwiększałby prawdopodobieństwo ich osiągnięcia, a jednocześnie zmniejszał szansę wystąpienia negatywnych zjawisk, które opisałem powyżej. Jak zatem planować, żeby osiągnąć zamierzony rezultat?

Dobry cel składa się z pięciu elementów

Badania pokazały, że właściwie sformułowany cel, który ułatwia realizację naszych postanowień, jest złożony z pięciu elementów. Nasz cel powinien być skonkretyzowany, mierzalny, osiągalny, istotny dla nas oraz terminowy.

Skonkretyzowany, czyli jasno określony. Chodzi o to, aby najprościej, jak się da, zapisać swój cel. Mierzalny, aby łatwo było sprawdzić, czy został osiągnięty (zadaj sobie pytanie: jak sprawdzisz, czy udało się go osiągnąć?). Osiągalny, czyli realistyczny. Tu ważna jest szczerość względem siebie i zadanie sobie pytania, czy cel nie jest zbyt ambitny (czy poradzisz sobie z jego osiągnięciem?).

Istotny, czyli ważny dla Ciebie. To bardzo indywidualna kwestia i każdy zapewne uzna coś innego za znaczące i priorytetowe. Na koniec zaś pozostaje terminowość, czyli określenie czasu realizacji naszego planu.

Badania psychologiczne pokazują, że ludzie, którzy wyznaczają sobie cele, mają większą motywację do ich realizacji, są bardziej skoncentrowani w dążeniu do nich, szybciej osiągają to, czego pragną i czują przy tym większą satysfakcję.

Cele pozwalają mierzyć postępy, wspomagają planowanie i mówią, co masz robić. Ponadto planowanie przyszłości jest, obok pozytywnego nastawienia, jednym z najistotniejszych czynników wpływających pozytywnie na długość życia.

A co Ty chciałabyś/chciałbyś zmienić?