O korzyściach płynących z leśnych eksploracji oraz odbieraniu rzeczywistości wszystkimi zmysłami. Zapraszam na „leśną kąpiel” inspirowaną japońskimi doświadczeniami.
Leśne kąpiele
Psychologia w lesie
Tęsknota za naturą
W 1854 roku 37-letni Amerykanin Henry David Thoreau zdecydował się na niezwykły eksperyment. Przez dwa lata, dwa miesiące i dwa dni zamieszkiwał samodzielnie w lesie nad stawem Walden w stanie Massachusetts (Stany Zjednoczone), w samodzielnie zbudowanym przez siebie domu.
Efektem przemyśleń z tego okresu był zbiór esejów zatytułowany „Walden, czyli życie w lesie”, w którym krytykował świat zachodni, jego konsumpcjonizm oraz obojętność na niszczenie natury w dobie rewolucji przemysłowej.
Dla Thoreau życie w lesie było remedium na bolączki, które przynosi postęp i współczesna cywilizacja.
Nieco ponad 130 lat po eksperymencie Thoreau japońskie władze rozpoczęły program profilaktyki zdrowotnej oparty na przeświadczeniu, że przebywanie wśród zielonych lasów wpływa korzystnie na nasze zdrowie. Tak narodziło się shinrin-yoku, idea „leśnych kąpieli”.
Idea shinrin-yoku
„Leśne kąpiele” (dosłowne tłumaczenie japońskiego shinrin-yoku) to prozdrowotna praktyka, która narodziła się w Japonii. Zakłada pełne zanurzenie się w leśną atmosferę, przy wykorzystaniu wszystkich pięciu zmysłów. Co roku nawet 5 milionów Japończyków przemierza leśne szlaki wyznaczone przez ekspertów.
Wszystko zaczęło się od intuicyjnego przekonania, że spędzanie czasu w leśnym środowisku ma korzystny wpływ na ciało i psychikę. Seria badań w ostatnich kilkunastu latach dostarczyła nam dowodów naukowych na słuszność tej tezy. O jakie korzyści chodzi?
Korzyści płynące z „leśnych kąpieli”
Według badań doktora Qing Li z Nippon Medical School, eksperta od lat zajmującego się shinrin-yoku, przebywanie w lesie pomaga regulować sen (odnotowano poprawę długości i jakości snu), obniża tętno i ciśnienie krwi, wzmacnia układ krążenia, poprawia przemianę materii i samopoczucie oraz stymuluje układ odpornościowy.
Spacery na łonie natury poprawiają również nasze zdolności poznawcze. Badania dowiodły, że przechadzka wśród drzew poprawia pamięć i zdolność koncentracji, pomaga przestać rozpamiętywać problemy (osłabia lęk i negatywne emocje) oraz zwiększa zdolność rozwiązywania problemów i pobudza kreatywność.
Okazuje się ponadto, że samo mieszkanie w otoczeniu drzew i zieleni wpływa korzystnie na samopoczucie, a także wspiera rekonwalescencję po operacjach.
Psychologia w lesie – Jak praktykować shinrin-yoku? „Leśne kąpiele” w 10 krokach
1. Jeśli to możliwe, na spacer w lesie (2,5 km) zarezerwuj sobie 2 godziny.
2. Nie bierz ze sobą telefonu ani aparatu fotograficznego. Chodzi o to, żeby nic nie odciągnęło Twojej uwagi. Względnie – wyłącz telefon na czas spaceru.
3. Zwolnij, zapomnij o czasie. Pozbądź się wszelkich oczekiwań. Skup się na tym, co tu i teraz.
4. Spróbuj uspokoić gonitwę myśli. Jesteśmy przyzwyczajeni do hałasu, a często w ciszy prowadzimy wewnętrzny dialog. Daj sobie czas na uspokojenie myśli i doświadczenie naturalnej ciszy.
5. Skup się na oddechu. Szczególnie wtedy, gdy rozproszy Cię jakaś myśl. Skoncentruj się najpierw na głębokim wdechu, a później pełnym wydechu.
6. Nasłuchuj odgłosów lasu. Skup się na odgłosach przyrody dobiegających do Ciebie z różnych kierunków i odległości. Z czasem będziesz w stanie wychwycić bardziej subtelne dźwięki.
7. Znajdź w lesie miejsce, które Ci się podoba i usiądź wygodnie. Wedle swoich potrzeb, możesz po prostu cieszyć się widokiem, świadomie nasłuchiwać odgłosów lasu (pomaga w tym zamknięcie oczu) albo oddać się lekturze książki.
8. Staraj się zaktywizować wszystkie zmysły. Poczuj zapachy, jakie wydzielają drzewa. Obserwuj refleksy świetlne i cienie rzucane przez słońce. Doświadczaj wszystkich barw i odcieni lasu. Przejdź boso po trawie, włóż nogi do strumienia, poczuj pod palcami korę drzew. Jeśli to możliwe, „spróbuj lasu”, np. wypij herbatę z igieł albo pączków sosny; spróbuj leśnych owoców (w tym przypadku bądź jednak ostrożny – nigdy nie jedz czegoś, jeśli nie jesteś na 100% pewny, że to bezpieczne).
9. Jeśli jesteś zmęczony bądź spragniony, zrób sobie przerwę. Zatrzymaj się, napij i odpocznij.
10. Kąpiele leśne to środek profilaktyczny. W przypadku problemów ze zdrowiem, zgłoś się do lekarza.
Powyższa lista powstała na podstawie książki dra Qing Li Shinrin-yoku. Sztuka i teoria kąpieli leśnych. Jak dzięki drzewom stać się szczęśliwszym i zdrowszym.
Psychologia w lesie, Publikacja: czerwiec 2020. Wszelkie prawa zastrzeżone. Zakaz kopiowania.
Dołącz do naszej społeczności na Facebooku
Poznaj inne książki psychologa Piotra Łąckiego
Poznaj ofertę warsztatów i szkoleń dla instytucji
